Soru: Otopsi Yapılması ve Kadavra Üzerinde Ders İşlemek Caiz Midir?

Cevap: Eğer otopsi yapılıyorsa zaten bir şüphe var demektir. Öldürülme şüphesi varsa otopsi yapılır. Cinayeti çözmek ve katili bulmak için yapıldığından bir mahzuru yoktur. Adam ölmüş mü öldürülmüş mü, belki de öldürüldü ve katil daha bir sürü insan öldürecek. Bu durum bir suçluyu tespit etmek için el izi aramaktır. Kişinin nasıl öldürüldüğü, hangi aletle öldürüldüğü, suçlu zannedilen kişi bulunduğunda bu bilgiler ışığında hakikat anlaşılıyor.

Otopsi katili bulmaya yardım ediyor bu hayırlı bir iştir ve mahsuru yoktur. Bu bir ilimdir. İslam’ın ilme engel olması söz konusu değildir ve suçluların ortaya çıkması için İslam teşvik eder. Çünkü mesela diyelim ki adam birine zehir vurup öldürüyor ya da yiyeceğine zehir vurarak öldürüyor. Eğer otopsi olmazsa bunu yapanlar çoğalır. Otopsi olacağını bilince bekli korkuyor, herkes bunu yapamıyor. Yani bu cinayetlerinde önünü alacak bir tedbirdir, birçok kişiyi de bundan vazgeçirtir; kötülük yapmaktan vazgeçmesini sağlar, onun için otopsi gereklidir.

Kadavra üzerinde tıp talebelerinin ders görmesine gelince; bunun başka çaresi yok tıp hocası nasıl anlatsın talebelerine kalp böyle, dalak böyle diye nasıl göstersin? Başka türlü gösteremiyor, işte böyle insanın cesedi üzerinde gösteriyor.

Ancak bu şöyle olmalı: Tamamen böyle paramparça etmek tarzında değil de belki bir ölüde birkaç noktayı gösterip sonra onu yine insanın şerefine yakışır bir şekilde dikip, o şekilde defnetmek lazımdır. Yoksa böyle tamamen sanki affedersiniz bir hayvan ölüsü gibi paramparça edip de hayvanla insan bir midir? Bu tür kadavralar ekseri daha çok kimlerin kadavrası oluyor? Daha çok fakir-fukaranın, kimsesizlerin böyle ölmüş arayan yok soran yok, hastaneye getirmişler yarı ölü ya da neyse işte orda ölmüş kimsesi de yok ekseriyetle bunlar kadavra olarak kullanılıyor zaten soranı yok. Onun Allah’ı var, kimsesi yok ama Allah’ı var! O şerefli bir varlık. Bu normalde caiz olmazdı, insanın cesedi-ölüsü üzerinde birtakım şeyler yapmak normalde caiz olamaz. Eğer bunun için başka bir yol yoksa tıp talebesinin yetişmesi için, bu caiz olabilir. Canlılar mesela bizim gibi hayatta olan canlı insanlar üzerinde mesela gösterilemiyor mu? Gösterilemiyorsa ya da canlılar üzerinde filmler çekerek-röntgenler çekerek mesela o şekilde gösterilemiyor mu? Yani gösterilemiyorsa, olmuyorsa, illa ki onu görmesi gerekiyorsa talebenin böyleyse şayet; filmle mesela gerçeği bir midir? Eğer olmuyorsa o tıp ilmi de vacip olan bir ilimdir, öğrenilmesi gereken bir ilimdir. O ilmi öğrenebilmeleri için ve geride kalanların sağlığını koruyabilmek için caiz olabilir. Yoksa keyfi olarak, eğer başka bir yol varsa böyle bir şey kadavra üzerinde bıçak vurmak caiz olamaz. İnsanların sağlığını koruyabilmek için, talebe yetiştirmek-doktor yetiştirebilmek için başka bir yol yoksa, o işin erbabına sormak lazım. Eğer mesela uzmanlar derse ki kadavraya gerek yok zaten canlı insanların her tarafını filme alıyoruz, zaten her tarafını biliyoruz. Ondan sonra bir canlı üzerinde yani bir tıp talebesinin kendisi üzerinde gösterebiliriz veya zaten sürekli hastaneye gelen hastalar var, sürekli eli kopanlar, ayağı kesilenler, ameliyat olanlar zaten sürekli var, orda da bunu gösterebiliriz derlerse bu kadavra üzerinde müdahale etmeyelim derlerse bu caiz değildir. Çünkü ölmüş bir insanın, sen ondan izin de almıyorsun tabi ki, sen onun bedenine müdahale ediyorsun.

Normalde ölüye bakılmaz, ölünün avret mahalline erkek ise mesela diz kapağı-göbek arasına bakılmaz. Ama şimdi tıp talebeleri her tarafına bakıyorlar ölünün. Ondan sonra mesela bayan olsa bile o kadavra mesela erkek talebelerde onun başında bakıyorlar, bu normalde caiz olmaz böyle bir şey. Normalde ölü yıkayan yere bile sadece ölüyü yıkayacak kimse ve yardımcısı girebilir. Öyle herkes gidip seyredemez insandır bu, hayvan mı bu? Diyelim ki bir tarafında bir şey var herkes niye görsün? Diyelim ki ayıpları var, kusurları var; herkes gider konuşur. İnsan şerefli bir varlık, ölünün yıkandığı yere ölü yıkayıcısı ve yardımcısı girebilir öyle herkes giremez. Sen benim akrabamı hangi hakla gidip seyrediyorsun ya? O ölü buna razı olur muydu, herkesin gidip seyretmesine? Ölü yıkanır, kefenlenir ondan sonra çocukları gidip görmek isterse görür, yoksa böyle herkesin gidip de avret mahallinin açılma ihtimali var çünkü, ölüyü yıkarken adam kaldırıyor sağa sola o sırada bazı yerleri açılıyor. Neden herkes baksın görsün yani? Bu insana karşı saygısızlıktır. Ölünün yıkanıldığı yere bile herkes giremez, nasıl olur da kadavrayla ilgili mesela kadın bir kadavra diyelim erkek talebeler giriyor, seyrediyor kadını olur mu öyle şey?

Ama bu başka hiçbir çaresi yoksa ve kadın vücuduyla, erkek vücudunun o kısımları farklıysa o zaman belki ancak caiz olabilir. Benim tahminim bu zamanda artık tüm vücut, bütün fizyoloji biliniyor. Her tarın filmleri var, her tarafla ilgili bir sürü bilgi var bugün. Yani artık öyle kadavra üzerinde biçmeye doğramaya pek gerek kalmamış zannediyorum. Olsa bile erkek erkeğe, kız kıza baksa hiç olmazsa. Yani mecbursa başka türlü olmuyorsa bile hiç olmazsa erkekler kadın kadavralara bakmasa. Hem erkek erkeğe bile olsa, erkek tıp talebeleri ceset erkek olsa bile göbekle diz kapağı arasına yine bakmamalı, ancak eğer orayı öğrenmesi içinse hani o durumda başka çare yoksa caiz olabilir. Ve eğer talebeler toplu olarak hocanın yanında birlikte yapıyorlarsa kız erkek karışıksa o zaman kadavra erkek olmalı hiç olmazsa bayan kadavrası olmamalı.

Yani düşünün mesela senin anneni, bacını mesela diyelim ki ölmüş senin haberin olmamış, sahipsiz zannedilmiş tıp fakültesinde mesela kadavra bölümüne koymuşlar 50 tane, 500 tane talebe geliyor mesela kadavra üzerinde, herkes kadavrayı seyrediyor, her tarafına bakıyor, biçiyor, doğruyor. Sen mesela bunu duysan buna razı olur musun?  Senin karına, kızına, anana böyle yapsalar razı olur musun, biraz terbiyeli olmak lazım?

Doktorlara her şey helal gibi bir şey olmuş, bu da bir sapmadır. Doktora her şey helal değil. Doktor bakılmaması gereken bir bölgeye ne kadar bakabilir? Bir kadının omuzunda bir yara var diyelim ne kadar bakabilir? Bir gömlek giydirir kadına, kadın özel olarak giyinir, kimsenin olmadığı bir yerde ona göre ayarlar, giyinir o kısmı açar, orayı keserler, delik bir elbiseyle o kısma bakar doktor. Buradan böyle hepsini kaldırıp, bütün elbiseni çıkarttırıp, tek omuzuna bakmak için bütün vücuduna bakamaz, yok böyle bir şey. Ne kadar zaruret varsa o kadar. Şurada bir şey var diye bütün elbiseyi soyarsa olur mu öyle şey? Yani şimdi kadavranın her tarafına bakıyor halbuki o baktığı şeyin birçoğu canlılarda da gösterebilir.

Bence doktorlar bu hususta hassasiyet göstermiyorlar, bir gün kendi anaları, bacılarının başına gelirse biz ne yapıyor muşuz derler. Çok saygısızlaşmışlar, adeta doktora her şey helal gibi, hayır yok böyle bir şey yani. İslam’da zaruretler miktarınca takdir edilir; ne kadar zaruret varsa o kadar caiz olur, fazlası değil.

Özetle; başka bir yol yoksa kadavra üzerinde caiz olur, o da ne kadar gerekiyorsa o kadar. Ve onda da kadın-erkek bunları dikkate almak zorundalar. Bir kadına bütün erkekleri baktırmazlar, bunları dikkate alarak başka çare yoksa bakılabilir.

Dinlemek İçin tıklayınız;